Semptomatik Kolelitiazis (Safra kesesi taşı hastalığı)

Safra taşı olan hastalarda yemekten 15-60 dakika sonra karnın sağ üst kadranında son kaburgaların altında başlayan şiddetli karın ağrısı tipiktir. Ağrı yağlı, sütlü, kızarmış ve baharatlı gıdalarla bağlantılıdır ancak yalnız bu yiyeceklerle de sınırlı değildir. Bulantı hissi, sarı yeşil renkte kusma şikayetler arasındadır. Birkaç dakikadan saatlere kadar sürebilen ağrı ataklar halinde devam eder ancak safra taşları her zaman bu şikayetlere sebep olmaz, sessiz şekilde herhangi bir semptom vermeden de veya hafif geçen karın ağrısı, mide bulantısı, hazımsızlık, şişkinlik, huzursuzluk, gaz gibi safra taşı için spesifik olmayan şikayetler olabilir. Karın sağ üst katranında sağ alt kaburga altında huzursuzluk, gerginlik hissi yemekten yarım saat sonra başlar ve saatlerce sürebilir. Asemptomatik kolelitiazis hiçbir şikayeti olmayıp tesadüfen USG incelemesiyle safra kesesinde taş saptanan olgulardır. Ailede safra taşı bulunan, hızlı kilo kaybı olan, ağızdan uzun süre beslenemeyip damar yolundan beslenenler, obez bireyler, diabeti olanlar, ince barsak emilim ve beslenme bozukluğu olan hastalar, çok doğum yapmış kadınlarda safra taşı oluşumu yüksektir. Elli yaş altında kadınlarda %11-15, erkeklerde %3-11 sıklığında görülen safra taşları yaşla birlikte artarak altmış yaş üstü kadınlarda %50 oranında rastlanmaktadır.

Şikayetlere sebep olan, belirti veren ve ultrasonografi ile saptanan safra taşı hastalarına elektif şartlarda kolesistektomi (safra kesesinin ameliyatla çıkarılması) önerilir.  Herhangi bir şikayeti olmayan sessiz safra taşı varlığında hastalar takip edilir. Ancak konjenital hemolitik anemi (doğuştan kanamalı hastalık) bulunan ve obezite cerrahisi uygulanacak hastalarave deniz aşırı uzak ülkeler uzun süreli seyahat yapılacak olanlara proflaktik (önleyici) kolesistektomi önerilir ve ameliyatla safra kesesi çıkartılmalıdır. Safra kesesi taşlarında günümüzde laparoskopik kolesistektomi yöntemi altın standart tedavi yöntemi olarak güncelliğini korumaktadır.